PDA

Visualizza Versione Completa : In ricordo di Andrea Parodi



Su Componidori
18-10-06, 00:12
Tratto da: Sardinna, ANNU I – N° 3 - Nadale 2002 - Abrile 2003


http://img243.imageshack.us/img243/3654/foto2ax8.jpg (http://imageshack.us)

MUSICA - Est bessidu s'łrtimu CD de s'ex "boghe" de sos Tazenda


Andria Parodi, «Abacada»

«Andria Parodi, cun custu triballu, est resessidu finamentas a criare calchi cosa de bonu in su campu de sa "word-music" pustis chi in su 1997 aiat lassadu sos Tazenda pro si che ponner a cantare a sa sola»

de BEPPE CORONGIU

Cun custu discu su cantante de Purtu Turres chircat de intrare in su cunzadu de sos artistas nņdidos e de importu pro s'istorģa de sa musica sarda. Est un'ņbera de iscurtare bene, mancari unu manizu tropu refinadu apat leadu ispontaneidade, ritmu e bellesa a sos "petzos" prus deghiles.

Parodi est depidore a tres mannos. Miale Piu Ledda pro sas paragulas chi l'at fatu chi dan fortilesa e fungudidade a sos testos. Frantziscu Sotgiu chi at manizadu cun arte sas musicas, e Elene Ledda chi, in annos de traballu, l'at abertu s'andala in su terrinu de sa world music de calidade.

Sa musica sarda est unu mundu mannu e chi cheret connotu bene antis de nde faeddare. E nois chircamus de si mover cun passientzia meledende a sos pessamentos bonos e a su mezoru de sas artes de su populu nostru. A su nessi bi proamus. Cun segurģa perou podimus narrer chi semus bidende chi sun nąschidas fileras de interessu pro paros de musicas diferentes chi an a cumone duas cosas: sa limba sarda e s'impitu de temas e ainas musicales antigas. Totu manizadu in sa criassione moderna. B'at grados diferentes de calidade, sende chi est meda sa zente apassionada chi iscriet, e podimus duncas faeddare de unu movimentu "de massa" pro sa musica sarda. No semper b'at cussentzia de su chi sģ faghet, ma diat bastare atzigu de traballu pro nde fagher una chistione de interessu politicu puru. Est comente chi bi siat una "retza", o rete, de pessones, sotzios, sotziedades, oberadores chi no isetan ąteru de esser "coordinados" in d'unu prozetu prus mannu.

Andamus dae su grupu o su coro de sa bidda, intro totu unu pigare e falare in calidades e zeneres diferentes, a sos mastros mannos chi resessen a nde bogare a campu oberas de importu. Sos zeneres chi benin a conca corno dian esser custos: folclore e tradissiones populares, cantu a tenore, polifonia in sardu, musica pop in sardu, etno-rock, worldmusic. A sos cales podimus annangher sas misculantzias intro sa musica classica o su jazz cun sa musica chi naramus, pro fagher in presse, "emica", chi puru est una paragula chi no nos praghet meda. In su terrinu de sa "world-music" (chi diat esser una musica de nivellu artu manizada e torrada a iscrier movende dae temas antigos pro lņmper a una criassione noa e moderma chi potzat agradire a totu su mundu) arnus tentu su praghere in custas dies de iscurtare s'urtimu discu de Andria Parodi, ex de sos Tazenda, "Abacada " (11 cantzones, prodotu dae World Connection e Vandlee 99 cun s'azudu de sa Rezione Autonoma Sarda, Assessoradu a su Turismu).

Est un'ņbera galana chi torrat su cuntentu e su chi impromittit in su titulu. In sardu antigu (ma antigu meda), in fatis, "Abacada" diat cherrer narrer "calma", "tranchillidade", "sentidu chietu", e sos sentimentos chi su discu istrinat a chic l'iscurtat sun propiu cussos de unu pasu de sas tribulias fitianas. Andria Parodi, cun custu triballu, est resessidu finamentas a criare calchi cosa de bonu in su campu de sa "world-musie " pustis chi in su 1997 aiat lassadu sos Tazenda pro si che ponner a cantare a sa sola.

Tando, in su grupu chi l'at fatu connoscher a totu sa Sardigna e a totu s'Italia, si fit intregadu paris cun sos ąteros a su pop in sardu, o si a calencunu agradat de prus, a s'etno-rock. E podimus narrer, a su mancu dae su parrer nostru umile de amantiosos de musica e limba sarda, chi calchi resurtadu l'aian cumpridu puru. Ma a pustis de cussa isperierazia ride bennida sa furriada cara a su mundu de sa "world-music" cun su pentzu, chi est fundadu puru, chi sa boghe chi Parodi at, esseret unu fundamentu bonu pro criare calchi de bonu in cussu campu. Cun "Abacada" Parodi at giumpadu sa lącana chi pratzit su tinu bonu dae sas fainas fatas e at postu sos pees cun deretu in sa terra nņdida de sos mannos. Como est a b'addurare in cue! A sa segura podimus narrer chi Parodi est depidore a ąteros duos pessonazos de sa musica sarda. “In primis” a sa manu lebia de su mastru de sas paragulas Miale Piu Ledda (chi est paris cun Paulu Pillonca umi de sos iscrianos de testos pro sa musica prus bonos de Sardigna) chi at dadu a su faeddu de sas cantzones unti sinzale de arte sua chi si connoschet deretu. Sa de duos a Elene Ledda, chi cantant in d'unu ballu, e chi ai apertu in sos annos passados da zenna a custu zenere musicale e chi, corno puru, abarrat comente una lughe chi lampizan a su nessi pro sa 'ida de sos omines notos.
Bastu ammentare sos discos bessidos calchi annu a como comente "Incanti o "Mare Mannu" pro cumprender chi Parodi at sighidu unu sulcu ghettadu bene meda in d'unti terrinu chi tando fit prus pagu saliosu. Su progetu de Parodi est azudadu, po donzi bonu contu, dae una cumparticula nņdida de artista e si ch'irrichit cun misciaduras musicales chi lņmpen dae totas sas cussorzas de su Mediterraneu. Sa boghe de su cantadore de Purtu Turres est, comente l'at iscrita Piu Ledda, "Soneanima" (sonu de anima), capassa de nde collire calesisiat tonu artu o bassu e de nde bogare a campu un'armonia e unu tratu de cantatore sardu ma a su matessi tempus mondiale. «Abacada - si leghet in su situ internet de Parodi, (www.andreaparodi.it) - diat cherrer esser unu "manifestu musicale" chi naschet dae s'idea chi cussorzas medas de su "Sud" de su mundu an unu sentidu cumune e chi sa musica sarda potzat faeddare cun totas sas ąteras». Frantziscu Sotgiu est su chi at fatu sos arrangiamentos impitende pro su manizu sas ąinas musicales de sa tradizione sarda puru: launeddas, benas, sulitu, tumborro, tumbarinu de Gavoi e ąteros.

B'at perou ąinas de ąteras natziones: su jambé e su darbuka (africa) e su sitar e sas tablas. Ponende a banda Sotgiu chi in prus de fagher sos arrangiamentos ai sonadu bateria, percussiones e violinu b'at ąteros nņmenes de importu: Bainzu Murgia (ąinas de musica tradizionale, launeddas, sax sopranu, boghe ‘e bassu), Bebo Ferra (chitarra), Gemilianu Cabras (violoncellu, bassu), Alessandru Fontoni (contrabassu), Monica Mureddu e Rossela Faą (boghes), Mauru Palmas (mandola), Alessandro Simonetto (bouzuki), Arnaldo Vacca (camorra, kraqueb, tar daf, kanjira), Bruno Cammedda (fisarmonica), Piero Marras (boghe), Laurent Digbeu (ghitarra), Jacob De Mel (percussiones). In prus in su discu b'est su quartetto pugliesu de sas 'Tarualla" chi cantan misculende sa taranta a su ballu sardu cun resurtados praghiles pro s'origra.

Intro sas cantzones prus bellas podimus sinnalare "Abacada" chi est su simbulu de totu s'ņbera. Amus nadu chi cheret narrer "paghe e tranchillidade", ma podimus galu narrer chi est s'ischema de sos berbos de sas maias puru e de poesias medas (A, B, C, D). Ma in Sardigna, terra aberta a sos mares, b'at semper apidu s'iscambiu cun ąteras culturas e duncas, a banda sas melodias sardassardas ("Inghirios", "Efix", "Stabat e "Astrolicamus") bi sun ateros temas musicales. Sa matessi "Abacada " chi est bogada a craru dac una melodia grega, 'Pandela " chi est unu tema musicale chi bessit dae su Burkina Faso e "Camineras " chi naschit dae una dansa berbera.

A sa congruida: unu discu seguramente de iscurtare, mancari unu manizu tropu refinadu apat leadu ispontaneidade, ritmu e bellesa a sos "petzos" prus deghiles.

Su Componidori
26-10-06, 19:42
Luce di taglio


L'addio e la morte tenebrosa
Giovanni Columbu*

Qualcuno sosteneva che sarebbe stato pił giusto un atteggiamento di riserbo, perché quel congedo formulato attraverso i grandi apparati mediatici si esponeva al rischio di spettacolarizzare la morte. Di fronte alla chiesetta di Sant'Andrea, in quel mite giorno d'autunno c'ero anch'io, mentre si aspettava il termine della cerimonia funebre per dare l'ultimo saluto ad Andrea Parodi.
E intanto si parlava e si divagava, per poi tornare a lui, al ricordo di un incontro, di un concerto o di una sua battuta.
Poi mentre le funzioni stranamente si dilungavano, si č appreso che all'interno della chiesa oltre a un funerale si celebrava un battesimo. Quello di Lara, secondo genita di Andrea e della moglie Valentina.
Una stretta al cuore e un turbinio di pensieri mi ha assalito in quel momento, come se affiorasse solo allora il senso del dramma di cui eravamo stati partecipi. E di lģ a poco, io e gli altri che si trovavano con me ci siamo trovati a riflettere su quanto era accaduto in questi mesi.
L'imminenza della morte si era trasformata per Andrea in occasione per dare corso alla sua espressione artistica, per cantare ancora e per incontrare ancora il pubblico.
Dunque, qualcuno asseriva che avrebbe preferito ricordare l'uomo che era nel vigore del suo tempo trascorso. Perché la prossimitą della morte, con i segni sconvolgenti del suo inesorabile avanzare, sarebbe troppo drammatica per essere mostrata in pubblico.
Anche Simone de Beauvoir quando scrisse il diario degli ultimi anni della vita di Sartre, testimoniando la geniale creativitą del suo pensiero filosofico e letterario, ma descrivendo anche la sua vecchiaia e la sua malattia, incontrņ reazioni contrastanti. Perché infranse il tenebroso tabł della morte.
Eppure dovremmo essere solo riconoscenti a chi č capace di rendere al prossimo un suo estremo messaggio dando impulso alle proprie passioni.
Cosģ come ha fatto Andrea, mostrandosi in pubblico quasi calvo e gią scavato dalla malattia.
Era straziante vederlo sorridere e cantare assieme a una ragazzina con le guance colorite e grandi occhi pieni di vita, ma trasmetteva anche amore e un misterioso sentimento di conforto.
Nella nostra societą, tuttavia, si preferisce spesso guardare alla vita come se la morte non esistesse, o fosse qualcosa di scandaloso e da nascondere.

* Regista